Trách nhiệm bản thân đối với dân quân tự vệ 2025

Trách nhiệm bản thân đối với dân quân tự vệ? Là một người dân Việt Nam, chúng ta có trách nhiệm gì với dân quân tự vệ - lực lượng vũ trang quần chúng gắn liền với nhân dân? Dưới đây, Hoatieu xin chia sẻ mẫu bài liên hệ trách nhiệm bản thân trong việc xây dựng dân quân tự vệ để các bạn hiểu thêm về trách nhiệm của mình và có thêm tư liệu tham khảo khi viết bài thu hoạch dân quân tự vệ 2025.

I. Dân quân tự vệ là gì?

Theo khoản 1 Điều 2 Luật Dân quân tự vệ 2019, dân quân tự vệ là lực lượng vũ trang quần chúng không thoát ly sản xuất, công tác, được tổ chức ở địa phương gọi là dân quân, được tổ chức ở cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, đơn vị sự nghiệp, tổ chức kinh tế gọi là tự vệ.

II. Trách nhiệm của bản thân trong xây dựng lực lượng dân quân tự vệ hiện nay

Dân quân tự vệ Ɩà lực lượng vũ trang quần chúng không thoát li sản xuất, công tác, Ɩà một bộ phận của lực lượng vũ trang nhân dân của nhà nước Cộng hoà Xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Vậy trách nhiệm của bản thân trong xây dựng lực lượng dân quân tự vệ hiện nay như thế nào? Liên hệ thực tế địa phương.

1. Vai trò của lực lượng dân quân tự vệ với nhiệm vụ bảo vệ tổ quốc hiện nay

Xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân, tiến hành chiến tranh nhân dân, xây dựng nền quốc phòng toàn dân là nội dung cơ bản trong đường lối quân sự của Đảng Cộng sản Việt Nam; là bộ phận quan trọng của nghệ thuật quân sự Việt Nam. Quan điểm đó bắt nguồn từ tính chất chính nghĩa của cuộc chiến tranh chống xâm lược giải phóng đất nước, bảo vệ Tổ quốc của dân tộc ta và từ nhận thức đúng đắn của Đảng về vai trò quyết định của quần chúng nhân dân trong lịch sử. Đánh giá vai trò dân quân tự vệ, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói “Dân quân tự vệ ѵà du kích Ɩà lực lượng của toàn dân tộc, Ɩà lực lượng vô địch, Ɩà bức tường sắt của Tổ quốc. Vô luận kẻ thù nào dù hung bạo đến đâu hễ đụng ѵào lực lượng đó, bức tường đó thì địch nào cũng phải tan rã”．

Trong tình hình hiện nay, khi đất nước bước vào thời kỳ hội nhập, đang phải đứng trước những thử thách từ chiến lược "diễn biến hòa bình", bạo loạn lật đổ, tội phạm công nghệ cao của các thế lực thù địch, tình hình thế giới có nhiều biến động thì vai trò của dân quân tự vệ càng được coi trọng. Là lực lượng vũ trang quần chúng không thoát ly sản xuất, dân quân tự vệ Ɩà lực lượng đông đảo tham gia xây dựng kinh tế, phát triển địa phương ѵà cả nước. Đây là lực lượng nòng cốt trong xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân, phối hợp với các lực lượng khác đấu tranh Ɩàm thất bại âm mưu của các thế lực phản động, phòng chống các tệ nạn xã hội, phòng chống thiên tai, địch hoạ bảo đảm an toàn cho nhân dân．

2. Thực trạng lực lượng dân quân tự vệ tại địa phương

Nhận thức sâu sắc về vai trò quan trọng của lực lượng DQTV, những năm qua, Ban CHQS các cấp đã tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương các cấp chỉ đạo, triển khai xây dựng, củng cố lực lượng DQTV vững mạnh, rộng khắp, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy Đảng, chính quyền, lực lượng DQTV trong tỉnh đã phát huy tốt vai trò nòng cốt trong thực hiện nhiệm vụ QP-QS địa phương. Quán triệt và thực hiện Chỉ thị số 16-CT/TW ngày 15/10/2002 của Ban Bí thư Trung ương Đảng (khóa IX) về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với lực lượng DQTV và lực lượng DBĐV trong tình hình mới”; Nghị quyết Trung ương 8 (khóa XI) về “Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới”; Luật DQTV; các văn bản của cấp trên...

Trong những năm qua, lực lượng DQTV đã được các cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương trong tỉnh quan tâm xây dựng vững mạnh, rộng khắp, đặc biệt là các địa bàn trọng điểm về quốc phòng - an ninh; có tổ chức biên chế, thành phần, số lượng phù hợp với đặc điểm địa bàn, chất lượng tổng hợp được nâng cao, nhất là chất lượng chính trị. Các huyện trên địa bàn đã chú trọng làm tốt công tác xây dựng đội ngũ cán bộ Ban chỉ huy quân sự gắn với tạo nguồn cán bộ trong hệ thống chính trị ở cơ sở. Nhiều mô hình điểm về tổ chức, hoạt động của DQTV đã được xây dựng, nhân rộng và phát huy hiệu quả. Cấp ủy, chính quyền các cấp trong tỉnh đã phát huy tính chủ động, linh hoạt, sáng tạo trong việc lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức xây dựng lực lượng DQTV phù hợp với đặc điểm tình hình của tỉnh. Các chế độ, chính sách đối với DQTV được bảo đảm tốt, có nhiều đổi mới, do đó hoạt động của lực lượng DQTV đi vào nền nếp, có hiệu quả.

Bộ CHQS tỉnh đã tích cực, chủ động tham mưu Tỉnh ủy, UBND tỉnh chú trọng xây dựng lực lượng DQTV theo hướng "vững mạnh, toàn diện, rộng khắp", bảo đảm ở đâu có dân, có tổ chức sản xuất, ở đó có lực lượng DQTV. Hiện nay, tỷ lệ DQTV toàn quận đạt .............so với dân số. Công tác phát triển đảng trong lực lượng DQTV được coi trọng, tỷ lệ đảng viên trong lực lượng dân quân toàn tỉnh đạt....................

Lực lượng DQTV tỉnh đã góp phần giữ vững ANCT-TTATXH ở cơ sở, phát huy tốt vai trò xung kích trong lao động sản xuất, phòng chống khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh, tìm kiếm cứu hộ cứu nạn... đóng góp tích cực vào phát triển KT-XH ở địa phương.

Duy trì nghiêm túc chế độ trực sẵn sàng chiến đấu. Công tác huấn luyện, giáo dục chính trị được thực hiện nghiêm túc, bảo đảm đúng, đủ nội dung, chương trình, chất lượng ngày càng cao. Kết quả kiểm tra, phúc tra hằng năm có 100% đạt yêu cầu, trong đó có trên 70% đạt khá, giỏi.

Đặc biệt lực lượng DQTV đã thực hiện tốt vai trò trong phòng chống dịch bệnh Covid-19, bảo đảm an ninh vững chắc cho đại hội đảng các cấp thành công tốt đẹp.

Là LLVT quần chúng, không thoát ly sản xuất, công tác, lực lượng DQTV vừa hoàn thành chỉ tiêu sản xuất kinh doanh ở địa phương, cơ sở, vừa dành thời gian để xây dựng, củng cố lực lượng vững mạnh, thực sự là lực lượng nòng cốt trong xây dựng thế trận, xây dựng khu vực phòng thủ, xây dựng cụm an toàn làm chủ - sẵn sàng chiến đấu, phòng chống thiên tai, cứu hộ, cứu nạn, phòng cháy chữa cháy rừng, bảo vệ rừng, phòng chống lụt bão, tìm kiếm cứu nạn...

Trong những năm qua, đã có hàng nghìn lượt cán bộ, chiến sĩ DQTV tham gia phòng chống thiên tai, cứu hộ, cứu nạn, phòng chống lụt bão, tìm kiếm cứu nạn, phòng, chống dịch bệnh; gương mẫu đi đầu trong thực hiện phong trào “LLVT tỉnh xây dựng nông thôn mới”, “Đơn vị, địa phương tuyến sau hỗ trợ đơn vị, địa phương tuyến trước”, “Xây dựng Điểm dân cư liền kề chốt dân quân biên giới”, hành trình “LLVT chung tay vì người nghèo”.

Song song với các nhiệm vụ trên, lực lượng DQTV còn thực hiện tốt quy chế phối hợp với lực lượng công an và các lực lượng khác tăng cường công tác tuần tra, canh gác, giữ gìn ANCT-TTATXH trên địa bàn, góp phần tích cực vào công tác QP-AN. Với sự quan tâm chỉ đạo sâu sát của cấp ủy, chính quyền địa phương, lực lượng DQTV các cấp không ngừng được củng cố, xây dựng vững mạnh, rộng khắp, góp phần quan trọng cùng lực lượng vũ trang quận hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao.

3. Liên hệ bản thân về trách nhiệm của dân quân tự vệ

Dân quân tự vệ là lực lượng từ những người dân tình nguyện, không chuyên, nhưng có ý thức và trách nhiệm về an ninh cộng đồng. Do đó, tôi nghĩ rằng, để xây dựng đội ngũ dân quân tự vệ mạnh về số lượng và chất lượng trong tình hình hiện nay, mỗi cá nhân trong cộng đồng cần nhận thức về vai trò của mình trong bảo vệ trật tự xã hội, liên kết lại tạo thành mạng lưới rộng lớn để phát hiện và kịp thời ngăn chặn những nguy cơ đe dọa đến hòa bình đất nước. Mà để làm được điều này, bản thân là một giáo viên, tôi nhận thấy bản thân có trách nhiệm như một "tuyên truyền viên" hướng dẫn học sinh, dân cư nơi đang cư trú trở thành một cánh tay phụ cận, một mắt xích quan trọng trong chuỗi an ninh.

- Dân quân tự vệ là lực lượng vũ trang quần chúng, xây dựng từ quần chúng nhân dân, do đó, người dân bình thường dù không trực tiếp tham gia dân quân tự vệ, không tham gia huấn luyện và làm các nhiệm vụ của lực lượng này, nhưng mỗi người cần nêu cao tinh thần cảnh giác với các thế lực thù địch, không để những cám dỗ về vật chất tác động đến bản thân, làm suy giảm lòng tin vào Đảng, Nhà nước.

- Bản thân là một giáo viên, tôi luôn giữ tư tưởng chính trị vững vàng, tiếp thu nguồn thông tin chính thống để không bị lung lay trước những thông tin sai lệch, phản động của các thế lực thù địch. Không chỉ vậy, trong công tác, tôi luôn kiên quyết đấu tranh phòng ngừa, phát hiện âm mưu, thủ đoạn của các thế lực chống phá. Đồng thời, nỗ lực là cầu nối gắn kết tinh thần đoàn kết trong nhà trường, sống chan hòa với học sinh, đồng nghiệp, để cùng hướng tới nâng cao chất lượng giáo dục.

- Thường xuyên nâng cao trình độ chuyên môn và bản lĩnh chính trị, kiên định với đường lối, lý tưởng của Đảng, pháp luật của Nhà nước, trau dồi kiến thức về an ninh - quốc phòng. Với những kiến thức được học, tôi luôn cố gắng truyền lại cho học sinh của mình thông qua nhiều hình thức, tránh khô khan, giáo điều, lấy ví dụ thực tế từ tình hình chính trị, kinh tế - xã hội đang diễn ra để học sinh có cách nhìn khách quan nhất, qua đó nuôi dưỡng lòng yêu nước, ý chí tự lực, tự cường và lòng tự hào dân tộc cho các em, xây dựng tính tự giác, chủ động trong học tập, rèn luyện ở học sinh.

- Ngoài đơn vị đang công tác, tại nơi cư trú, cùng với mọi người trong cộng đồng dân cư, tôi nỗ lực xây dựng tinh thần đoàn kết hàng xóm láng giềng. Bởi đoàn kết chính là yếu tố quan trọng trong sự thành công của một cộng đồng an ninh. Mỗi người dân cũng là một dân quân tự vệ tạo ra mạng lưới gắn kết, nơi mỗi t hành viên có thể tương trợ lẫn nhau, đồng thời chia sẻ thông tin, sẵn sàng ứng phó với mọi tình huống bất ngờ. Qua đó tạo nên một môi trường bình yên, nơi mỗi người dân yên tâm sinh sống, học tập và phát triển.

=> Dân quân tự vệ là lực lượng chiến đấu tại chỗ ở địa phương, bảo vệ Đảng, bảo vệ chính quyền xã hội chủ nghĩa, bảo vệ tính mạng và tài sản của người dân ở cơ sở, là thành phần không thể thiếu của lực lượng vũ trang nhân dân. Vì vậy, việc xây dựng lực lượng dân quân tự vệ đủ về số lượng, nâng tầm chất lượng, có bản lĩnh chính trị vững vàng không chỉ là nhiệm vụ của Đảng, Nhà nước mà còn là nhiệm vụ của toàn dân và toàn hệ thống chính trị, hướng tới sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc bền vững.

III. Liên hệ trách nhiệm của bản thân trong việc xây dựng lực lượng dân quân tự vệ

Trong tình hình mới, tình hình khu vực, thế giới có những diễn biến phức tạp nên nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc có những yêu cầu, nhiệm vụ cao hơn; mặt khác, những cuộc xung đột vũ trang, chiến tranh vũ khí công nghệ cao, chiến tranh phi truyền thống, chiến tranh không gian mạng, chống bạo loạn, biểu tình, lật đổ hay việc biến đổi khí hậu, phòng, chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn... vẫn tiếp tục diễn ra ở nhiều nơi với tính chất ngày càng phức tạp. Do đó, tôi nhận thấy việc xây dựng DQTV vững mạnh và rộng khắp là vấn đề có ý nghĩa chiến lược cần phải thực hiện ngay từ thời bình, có trọng tâm, trọng điểm, góp phần củng cố, tăng cường nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với nền an ninh nhân dân, thế trận an ninh nhân dân, đáp ứng yêu cầu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Đặc thù tỉnh.... làm nông nghiệp thuần túy nên khó thu hút lực lượng DQTV trong thực hiện nhiệm vụ vì các công dân thường xuyên đi làm xa. Chính sách để thu hút nhân lực còn có nội dung chưa đồng bộ, chưa theo kịp mặt bằng chung và trang bị, vũ khí, ngân sách dành cho huấn luyện dân quân, tự vệ cũng còn hạn chế.

Do đó, theo tôi xây dựng lực lượng DQTV đáp ứng đòi hỏi yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới, ngoài các chính sách mới mà luật sửa đổi đã quy định, như: Dân quân thường trực được hưởng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế; doanh nghiệp hoạt động 12 tháng trở lên được tổ chức đơn vị tự vệ... thì rất cần chú trọng đến đầu tư kinh phí để nâng cao chất lượng huấn luyện DQTV.

Để làm rõ vấn đề này, tôi xin được phân tích cụ thể như sau:

DQTV là lực lượng tại chỗ ở địa phương trong xây dựng lực lượng phòng thủ, tác chiến trong khu vực phòng thủ; giải quyết các vấn đề an ninh, trật tự, an toàn xã hội, chống biểu tình, bạo loạn lật đổ, làm công tác dân vận; phòng, chống thiến tai, tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn... Đây là những nhiệm vụ đòi hỏi phải có sự hiệp đồng, lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện tập trung, thống nhất mới đem lại hiệu quả. Thế nên, đầu tư nguồn lực tài chính, kinh phí để nâng cao chất lượng, trình độ kỹ, chiến thuật cho DQTV trong tác chiến, tác nghiệp theo hướng tập hợp, cơ động nhanh, xử lý tình huống quyết liệt, hiệu quả là hết sức cần thiết.

Đặc biệt, tình hình kinh tế-xã hội ở mỗi địa phương có một đặc thù riêng và có tác động, ảnh hưởng đến công tác tham mưu, xây dựng lực lượng DQTV.

Theo tôi, trong giai đoạn phát triển, nhiều dự án phát triển kinh tế-xã hội, quốc phòng, an ninh ở địa phương được quy hoạch xây dựng và triển khai. Điều này tiềm ẩn những vấn đề phức tạp này sinh. Nhiều đối tượng xấu đã lợi dụng sơ hở, yếu kém của chính quyền cơ sở, tổ chức các hoạt động tuyên truyền, kích động và lôi kéo người dân đòi quyền lợi và phản đối chính quyền. Ở các khu công nghiệp vùng nông thôn cũng tiềm ẩn những phức tạp cả về an ninh và môi trường cũng như tệ nạn xã hội, ảnh hưởng đến xây dựng tiềm lực quốc phòng nói chung và lực lượng DQTV nói riêng.

Để giải quyết những bài toán khó trong phát triển lực lượng DQTV ở địa phương cấp huyện và xã, tôi nghĩ vấn đề mấu chốt là phải nâng cao chất lượng công tác tham mưu của Ban chỉ huy quân sự huyện, xã với chính quyền địa phương nhằm tăng cường hơn nữa sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền các cấp về xây dựng lực lượng DQTV trong tình hình mới. Đây là vấn đề quan trọng hàng đầu, có ý nghĩa quyết định đến chất lượng, hiệu quả công tác xây dựng lực lượng DQTV. Bởi thực tế cho thấy, ở đâu cấp ủy, chính quyền, cơ quan, tổ chức quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý tốt thì ở đó DQTV mạnh, hoạt động hiệu quả, hoàn thành tốt công tác quốc phòng, quân sự và ngược lại.

Biện pháp quan trọng tiếp theo mà tôi xin đề xuất là, cần bám sát thực tiễn, yêu cầu, nhiệm vụ,… để hướng vào tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, khắc phục khâu yếu, mặt yếu. Luôn làm tốt công tác quản lý đối với lực lượng DQTV cả về số lượng, chất lượng cũng như các mặt hoạt động trên từng lĩnh vực, nhất là trong các lĩnh vực chuyên biệt, đặc thù. Chú trọng đổi mới công tác huấn luyện, bồi dưỡng, hoạt động, không ngừng nâng cao trình độ, khả năng sẵn sàng chiến đấu. Mặt khác, bên cạnh đó cũng cần thực hiện khẩn trương chủ trương chuẩn hóa 100% cán bộ quân sự cấp xã có trình độ đại học ngành quân sự cơ sở thông qua nâng cao chất lượng đào tạo cán bộ Ban chỉ huy quân sự xã (phường, thị trấn) theo hướng có đủ năng lực lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng địa phương và tham gia cấp ủy, chính quyền ở cơ sở khi cần thiết....

Dân quân tự vệ là một bộ phận quan trọng của lực lượng vũ trang nhân dân, được tổ chức, xây dựng vững mạnh, rộng khắp, không tách rời quá trình lao động sản xuất nên việc xây dựng lực lượng này luôn gắn liền với quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Vì thế, trong tình hình mới, việc tập trung nguồn lực phát triển DQTV có cơ cấu, số lượng hợp lý, chất lượng tốt, giải quyết các nhiệm vụ quân sự, quốc phòng ở địa phương và giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, có khả năng cơ động thực hiện thắng lợi nhiệm vụ tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn... là hết sức cần thiết.

(Liên hệ trách nhiệm của bản thân trong việc xây dựng lực lượng dân quân tự vệ của cán bộ công tác trong ngành Quân đội).

IV. Trách nhiệm của sinh viên trong việc xây dựng lực lượng dân quân tự vệ

Trách nhiệm bản thân đối với dân quân tự vệ là:

• Nếu là học sinh, sinh viên thì phấn đấu học tập, cố gắng dùng trí tuệ và tri thức học được để đóng góp những giá trị thực tế trong việc xây dựng lực lượng dân quân tự vệ như đưa ra những đề xuất, đóng góp phát triển lực lượng dân quân tự vệ.
• Thực hiện nhiệm vụ huấn luyện quân sự, giáo dục chính trị, pháp luật, hội thi, hội thao, diễn tập. Vào mỗi năm, chúng ta sẽ thấy những cuộc diễn binh, tập trận, rèn luyện quân sự như bắn súng, ném mìn, phá bom được tổ chức. Mục đích chính là nhắm giúp đào tạo cho đội ngũ dân quân tự vệ có thực hiện được tốt công tác, nhiệm vụ được giao.
• Khi có lệnh triệu tập thì tham gia nhập ngũ, đem khát vọng, trách nhiệm và lòng nhiệt huyết của tuổi trẻ thi đua, rèn luyện cầm chắc tay súng bảo vệ vũng chắc độc lập chủ quyền, và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc cũng là một cách xây dựng lực lượng dân quân tự vệ.
• Ngoài việc học tập và tham gia quân ngũ, bản thân cũng phải luôn nhớ giữ gìn bản sắc văn hoá dân tộc, trân trọng những thành quả đấu tranh giữ nước của các thế hệ đi trước. Đồng thời phát huy truyền thống tốt đẹp, góp phần quan trọng vào công cuộc xây dựng quê hương, đất nước.
• Thực hiện các nhiệm vụ khác theo quy định của pháp luật, thực hiện nghiêm túc, đầy đủ các chế độ chính sách của Đảng và Nhà nước đối với lực lượng dự bị động viên.
• Tuyên truyền, vận động Nhân dân thực hiện đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về quốc phòng, an ninh; tham gia xây dựng địa phương, cơ sở vững mạnh toàn diện, thực hiện chính sách xã hội.
• Phối hợp, giúp đỡ các lực lượng dân quân tự vệ.
• Tham gia thực hiện các biện pháp về chiến tranh thông tin, chiến tranh không gian mạng theo quy định của pháp luật, quyết định của cấp có thẩm quyền. Hiện nay khi mạng xã hội ngày càng được sử dung rộng rãi tại nước ta đã gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng. Nhiều tội phạm xuất hiện để đưa những thông tin nhằm chống phá chính quyền. Nhiều hack mạng cũng xuất hiện để lấy những thông tin bí mật quốc gia bán ra nước ngoài, hoặc tạo ra những ứng dụng thu hút người chơi để lừa đảo chiếm tiền…Cống hiến sức lực của bản thân trong lĩnh vực an ninh mạng nếu có thể làm cũng là trách nhiệm của bản thân trong việc xây dựng dân quân tự vệ.

V. Mẫu bài thu hoạch dân quân tự vệ

Tham khảo chi tiết bài tổng hợp mẫu bài thu hoạch Dân quân tự vệ được chúng tôi cập nhật mới thường xuyên tại đường link sau:

• Bài thu hoạch quốc phòng an ninh về dân quân tự vệ

Trên đây là Trách nhiệm bản thân đối với dân quân tự vệ, Liên hệ trách nhiệm của bản thân trong việc xây dựng lực lượng dân quân tự vệ. Mời các bạn tham khảo thêm các thông tin hữu ích khác trên chuyên mục Tài liệu của HoaTieu.vn.