Người phụ nữ xưa và nay( Bài viết nhân dịp kỷ niệm 20/10)

HÌNH ẢNH NGƯỜI PHỤ NỮ - NHÌN TỪ VĂN HỌC ĐẾN CUỘC SỐNG

Những tác phẩm viết về người phụ nữ trong xã hội phong kiến luôn chiếm được tình cảm dạt dào của người đọc. Với cách thể hiện giản dị mà tinh tế, những tác phẩm văn học đã đem lại cho chúng ta biết bao suy nghĩ cùng sự đồng cảm với số phận bất hạnh. Đó là tiếng lòng ai oán của những người phụ nữ luôn bị xem thường, coi nhẹ bởi toàn xã hội đều “trọng nam khinh nữ”.

Trong xã hội phong kiến đầy hủ tục, người phụ nữ không có quyền quyết định số phận của mình mà luôn phụ thuộc vào người khác. Chính vì vậy dân gian ta thường có câu:” Tại gia tòng phụ, xuất giá tòng phu, phu tử tòng tử”. Câu nói trên ý chỉ rằng người con gái khi còn ở với cha mẹ thì phải nghe lời cha mẹ sắp đặt, khi lấy chồng thì phải nghe theo lời chồng, nếu chồng chẳng may qua đời thì phải nghe theo con. Tất cả đã thể hiện sự lệ thuộc của giai cấp thấp cổ bé họng, khi phải sống trong một xã hội luôn bị khinh rẻ, coi bạc. Ở bất kỳ hoàn cảnh nào, người phụ nữ vẫn luôn phải chịu đựng, nhẫn nhịn, không có quyền phản kháng, không có quyền tìm con đường hạnh phúc riêng cho mình. Cuộc sống lệ thuộc, mất tự do, tình yêu lứa đôi không được công nhận, không được tự định đoạt.

Người phụ nữ phải lao động vất vả

Người phụ nữ chờ chồng trở về nơi biên cương

Sống trong một xã hội đầy rẫy bất công, bị chà đạp và khinh rẻ, người phụ nữ xưa chỉ biết gửi những lời trách than, những tâm sự thầm kín qua những lời thơ, ca dao để mang nỗi buồn của mình gửi vào những lời ru, nhờ gió gửi hương bay đi, giải toả bớt những hiu quạnh trong lòng:

“Thân em như dải lụa đào

Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai”

Câu ca dao bắt đầu bằng mô tuýp quen thuộc “Thân em…” thể hiện sự đắng cay của người phụ nữ trong thời xuân sắc. Một dải lụa đào hồng nhan phơi phới nhưng cũng chỉ là vật giữa chợ để bao người nhìn ngó, nâng lên hạ xuống, trả giá chẳng biết đi đâu về đâu. Trong bối cảnh xã hội đầy khắc nghiệt không cho họ cái quyền được lựa chọn tương lai, vân mệnh, hướng đi của mình. Người phụ nữ giờ đây như món hàng bị xã hội, cha mẹ gả bán mà không được phép cãi lại. Thật chua xót làm sao !

Một tác phẩm nổi tiếng viết về đề tài người phụ nữ đó chính là “Truyện Kiều” của đại thi hào Nguyễn Du. Trong đó, tác giả đã khắc hoạ thành công tài sắc tuyệt đỉnh của Thuý Kiều - người con gái hội tụ mọi tài năng: cầm, kì, thi, hoạ; một sắc đẹp sánh tựa vẻ đẹp bất tận của thiên nhiên. Với nghệ thuật miêu tả tài tình, nhà thơ đã cảnh báo trước số phận sóng gió của nàng Kiều. Cuộc đời nhiều thăng trầm của nàng là ẩn dụ cho thời đại loạn lạc lúc bấy giờ. Thuý Kiều phải một mình đối mặt với bao biến cố ghê gớm, bao trắc trở, chịu đựng sự vùi dập của các thế lực phong kiến tàn bạo, đặc biệt là thế lực quan lại và đồng tiền. Hi sinh tình yêu đẹp đẽ, bán mình chuộc cha, làm tròn chữ hiếu,… đó là những gì Kiều phải trải qua. Người con gái bé nhỏ phải chịu bao tủi nhục nhưng không bao giờ buông xuôi phó mặc mà luôn ý thức sâu sắc giá trị bản thân mình. Từ đó tạo nên vẻ đẹp phẩm chất của người phụ nữ trong xã hội cũ.

Người phụ nữ phong kiến xuất hiện trong các tác phẩm văn học, đẹp từ ngoại hình cho đến tính cách. Đều là đẹp nhưng mỗi người lại có nét riêng biệt, số phận khác nhau. Sống trong thế thời loạn lạc - một xã hội luôn coi thường phụ nữ, họ bị trói buộc bởi các lễ giáo, không được học hành, không có quyền lên tiếng bảo vệ hạnh phúc cá nhân. Quyền sống của con người dường như chỉ là mảnh treo chuông, không có gì đảm bảo để tồn tại. Cuộc sống mà họ phải đối mặt được ví như “chim trong lồng, cá trong chậu”. Tại sao lại như thế ? Tại sao những người phụ nữ đáng lẽ ra được che chở, yêu thương lại bị chà đạp, hắt hủi? Những mong ước, nỗi niềm nhỏ nhoi là cuộc sống hạnh phúc, bình yên cũng chẳng thể thực hiện được. Những mưu cầu về quyền được sống, quyền được tự do, quyền được bình đẳng cũng trở nên quá đỗi nhỏ bé. Thế lực phong kiến tàn bạo đã cướp đi tất cả của người phụ nữ. Tạo hoá đùa giỡn, trêu ngươi những số kiếp hồng nhan, bạc phận. Thật đau đớn đến nghẹn lòng cho bao thân phận đắng cay, bị những bất công ngang trái huỷ hoại đến tận cùng.

Ở đời nào cũng vậy, vẻ đẹp mộc mạc giản dị ngày thường của người phụ nữ luôn là hằng số bất biến ngàn đời. Đó là tấm lòng son sắt, thuỷ chung, chịu thương chịu khó, nhẫn nại, cam chịu. Dẫu có trải qua bao gian nan, không gì có thể vùi lấp được vẻ đẹp tuyệt vời đó. Xã hội phong kiến phụ quyền tồn tại hàng ngàn năm , nâng cao địa thế của người đàn ông, đẩy người phụ nữ xuống hàng thấp kém nhất. Họ bị biến thành nô lệ cho những luật lệ, những quan niệm cổ hủ, lạc hậu, hà khắc. Bản thân mỗi chúng ta, sống giữa thời hiện đại, được học, được nghe, được tìm hiểu về số phận oan trái của người phụ nữ cũng không khỏi xót thương, chạnh lòng, rấy lên trong thâm tâm nỗi niềm chua xót, đớn đau.

Ngày nay, khi xã hội đang trên đà phát triển, con người cũng dần được tự do và bình đẳng hơn. Những người phụ nữ ngày càng độc lập và tài năng, khẳng định vị trí của bản thân trong xã hội. Có thể nói rằng, họ đang làm dày thêm truyền thống tốt đẹp của người phụ nữ Việt Nam. Mặc dù không thể có sự bình đẳng tuyệt đối, nhưng người phụ nữ đã được xã hội quan tâm đúng mực. Họ được phát huy hết khả năng, tự làm chủ cuộc đời mình. Nhiều người trở thành những nữ doanh nhân thành đạt, những nhà lãnh đạo tài ba,… Đây được coi là một bước tiến phát triển lớn lao.

Thế nhưng, bên cạnh những người bảo vệ và yêu thương phụ nữ, đâu đó vẫn còn tồn tại quan niệm xưa cũ, lạc hậu, gây nên bao lỗi lầm. Là những kẻ mang nặng tư tưởng “trọng nam khinh nữ”, sẵn sàng dứt bỏ giọt máu của mình. Là những người chồng tệ bạc phụ tình người con gái mình yêu. Là những kẻ coi mạng sống phụ nữ như cỏ rác. Tất cả những điều ấy đều đáng lên án và phê bình!

Gạt bỏ những điều xưa cũ của chế độ phong kiến, người phụ nữ trong xã hội hiện đại tự chủ - độc lập - văn minh, trở thành “một nửa thực sự” của thế giới. Người phụ nữ luôn đóng một vai trò quan trọng trong gia đình và ngoài xã hội. Họ là cơ sở cho một cuộc sống bền vững và hạnh phúc. Không ai có thể thay thế họ, bởi vốn dĩ họ sinh ra đã là phái đẹp, vẻ đẹp của cuộc sống, tinh thần của nhân loại. Hãy trân trọng và yêu thương những người phụ nữ xung quanh chúng ta. Chỉ khi nào chúng ta coi quyền phụ nữ là mục tiêu chung, là lộ trình thay đổi có lợi cho tất cả mọi người, chúng ta mới có thể thay đổi được cán cân.

Đoàn Khánh Ly

Lớp: 10A5 - Trường THPT Thanh Thủy