Tóm tắt kiến thức tiếng Việt tiểu học và kinh nghiệm học hiệu quả

Tiếng Việt tiểu học chính là nền tảng quan trọng để các bé làm quen, học ngôn ngữ của nước ta. Vậy môn tiếng Việt ở tiểu học gồm những kiến thức nào? Làm sao để giúp bé học môn học này hiệu quả? Hãy cùng Monkey tìm hiểu chi tiết ngay trong bài viết sau đây nhé.

Tầm quan trọng của môn tiếng Việt ở tiểu học

Trong bậc tiểu học, tiếng Việt là bộ môn quan trọng và cần thiết để phát triển ngôn ngữ, tư duy logic, giao tiếp, truyền đạt ý tưởng, cảm xúc của mình một cách tốt hơn.

Đặc biệt, trong bậc tiểu học thì tầm quan trọng của môn tiếng Việt được chứng minh rõ qua 2 giai đoạn sau:

Môn tiếng Việt trong bậc tiểu học đóng vai trò rất quan trọng với sự phát triển của bé. (Ảnh: Sưu tầm internet)

Giai đoạn 1: Tiếng Việt các lớp 1, 2, 3

Đối với các bé học lớp 1, 2 và 3 thường nội dung tiếng Việt chính là nền tảng cơ bản ban đầu để bé biết đọc chữ, phát âm, học viết, học nghe dựa trên vốn ngôn ngữ mà con sẵn có. Chính vì vậy, các bài học ở giai đoạn này sẽ chủ yếu thiên về thực hành để các con ghi nhớ và thẩm thấu một cách tự nhiên.

Ngoài ra, ở giai đoạn này các con cũng sẽ biết cách nhận diện và sử dụng các đơn vị của tiếng Việt với những quy tắc áp dụng trong khi nghe, nói, đọc và viết.

Chính vì vậy, môn tiếng Việt ở tiểu học sẽ tạo được nền tảng cho bé trong việc phát triển ngôn ngữ, tư duy thông qua việc trẻ đọc thông thạo bảng chữ cái, hiểu được ý nghĩa văn bản ngắn, phát âm, viết đúng chính tả, nghe nói một cách chủ động và rành mạch hơn.

Giai đoạn 2: Cơ sở tiếng Việt ở tiểu học các lớp 4 và 5

Lên lớp 4 và 5 thì lượng kiến thức bé sẽ được học sẽ nhiều hơn, nhưng cũng dựa trên nền tảng mà các con đã học ở lớp 1, 2 và 3.

Về tóm tắt kiến thức tiếng Việt tiểu học ở giai đoạn này sẽ dựa trên một số khái niệm cơ bản về các đơn vị ngôn ngữ, quy tắc sử dụng tiếng Việt để hỗ trợ bé phát triển các kỹ năng học tập hiệu quả.

Bên cạnh những bài học thực hành, các bé sẽ được trang bị thêm nhiều bài học về kiến thức tiếng Việt như ngữ pháp, từ vựng, phong cách, văn bản… Những bài học này không đơn thuần là lý thuyết mà bé sẽ được tiếp nhận thông qua con đường tư duy trừu tượng, tư duy dựa vào những kiến thức mà bé sẽ được học.

Chính vì vậy, đây là giai đoạn nhằm mục đích phát triển được toàn diện các kỹ năng nghe, nói, đọc, viết của bé.

Bên cạnh đó, tầm quan trọng của kiến thức tiếng Việt tiểu học còn giúp bé phát triển các kỹ năng sống, kỹ năng mềm cần thiết cho trẻ. Điển hình như: Kỹ năng giao tiếp, suy nghĩ sáng tạo, tự nhận thức, kỹ năng giải quyết vấn đề, làm chủ bản thân…

Dựa vào những kỹ năng này để giúp bé tự tin hơn trong giao tiếp, nhận biết được những giá trị tốt đẹp trong cuộc sống và không ngừng vươn lên. Cũng như qua đó sẽ dạy con cách giao tiếp, ứng xử trong mối quan hệ với gia đình, công đồng.

Tóm lại, môn tiếng Việt ở tiểu học là môn học quan trọng trong hệ thống giáo dục, nhất là các bé đang trong độ tuổi phát triển về tư duy và nhân cách.

Tổng hợp kiến thức tiếng việt tiểu học học những gì?

Nói về tóm tắt kiến thức tiếng Việt tiểu học chủ yếu sẽ dựa trên việc phát triển toàn diện các kỹ năng nghe, nói, đọc, viết của trẻ. Tuy nhiên, mỗi lớp bé sẽ được học những kiến thức cơ bản sau đây:

Tùy vào mỗi lớp các bé sẽ được trang bị những kiến thức khác nhau. (Ảnh: Sưu tầm internet)

Kiến thức tiếng Việt lớp 1

Trong chương trình tiếng Việt tiểu học lớp 1, sẽ có tổng cộng 35 tuần học, tương ứng 350 tiết học. Về mặt kiến thức bài học sẽ không có bài học riêng, chủ yếu sẽ được trình bày những kiến thức mà bé sẽ được nhận biết, làm quen dựa vào thực hành. Điển hình như:

• Ngữ âm và chữ viết: Âm và chữ cái, thanh điệu và thanh điệu. Cùng với một số quy tắc chính tả (c/k, g/gh, ng/ngh).

• Từ vựng: Liên quan đến các chủ đề về nhà trường, gia đình, thiên nhiên, đất nước

• Ngữ pháp: Dấu chấm, dấu chấm hỏi, nghi thức lời nói như chào hỏi, chia tay

Kiến thức tiếng Việt lớp 2

Trong chương trình tiếng Việt lớp 2, cũng sẽ có 35 tuần học chia thành 9 tiết mỗi tuần. Về nội dung kiến thức cũng sẽ kế thừa của tiếng Việt lớp 1, dựa vào thực hành để giúp bé làm quen và nhận biết kiến thức tốt hơn.

• Ngữ âm và chữ viết: Bé sẽ được học kỹ về bảng chữ cái, quy tắc chính tả về viết hoa.

• Từ vựng: Từ ngữ (gồm cả thành ngữ, tục ngữ đơn giản) về với các chủ đề gần gũi về trường học, gia đình; thế giới tự nhiên và xã hội xung quanh.

• Ngữ pháp: Các từ chỉ sự vật, hoạt động, đặc điểm, tính chất, câu kể, câu hỏi, dấu chấm, dấu chấm hỏi, dấu chấm than, dấu phẩy.

• Tập làm văn: Tập viết đoạn văn ngắn về chào hỏi, chia tay, cảm ơn, xin lỗi, yêu cầu, đề nghị, tự giới thiệu; đáp lời chào hỏi, chia tay, cảm ơn, xin lỗi, yêu cầu, đề nghị, tự giới thiệu.

Kiến thức tiếng Việt lớp 3

Chương trình tiếng Việt lớp 3 cũng sẽ có 35 tuần học, mỗi tuần 8 tiết nên thời gian học của bé sẽ ít hơn, nhưng với lượng kiến thức học của con cũng sẽ có sự giảm thiểu khi kế thừa các lớp học 1 và 2 đã học. Bao gồm:

• Ngữ âm và chữ viết: Bé sẽ được học và làm quen với cách viết tên riêng nước ngoài

• Từ vựng: Con sẽ được học về những chủ đề rộng lớn hơn như về lao động sản xuất, văn hoá, xã hội, bảo vệ Tổ quốc,...

• Ngữ pháp: Con sẽ được học về từ chỉ sự vật, hoạt động, đặc điểm, tính chất, câu trần thuật đơn và hai bộ phận chính của câu, dấu chấm, dấu chấm hỏi, dấu chấm than, dấu phẩy, dấu hai chấm.

• Phong cách ngôn ngữ và biện pháp tu từ: Bé được làm quen với các biện pháp tu từ như so sánh, nhân hóa.

• Tập làm văn: Sơ giản về bố cục của văn bản, hiểu được thế nào là đoạn văn hay một số nghi thức giao tiếp ở trường lớp như thư, đơn, báo cáo, thông báo,…

• Văn học: Bé sẽ được đọc các đoạn văn, bài văn, bài thơ ngắn về các chủ đề liên quan tới lao động sản xuất, văn hoá, xã hội, bảo vệ Tổ quốc,... và tìm hiểu về các nhân vật trong truyện, vần trong thơ.

Kiến thức tiếng Việt lớp 4

Chương trình tiếng Việt tiểu học lớp 4 cũng sẽ có tổng cộng 35 tuần học, mỗi tuần 8 tiết và nội dung kiến thức sẽ có phần nâng cao hơn khi bước sang giai đoạn mới này. Điển hình như:

• Ngữ âm và chữ viết: Cùng bé làm quen về cấu tạo của tiếng và biết được cách viết tên người, tên địa lí Việt Nam và nước ngoài.

• Từ vựng: Gia tăng vốn từ vựng với các chủ đề liên quan tới tự nhiên, xã hội, con người (chú trọng từ ngữ về phẩm chất con người) hay biết được thế nào là từ đơn, từ phức?

• Ngữ pháp: Tìm hiểu về danh từ, động từ, tính từ, câu đơn và các thành phần chủ ngữ, vị ngữ, trạng ngữ, làm quen với các kiểu câu như câu kể, câu hỏi, câu cảm, câu khiến hay dấu ngoặc kép, dấu gạch ngang.

• Phong cách ngôn ngữ và biện pháp tu từ: Nâng cao của biện pháp so sánh, nhân hóa.

• Tập làm văn: Nhận biết được kết cấu ba phần của bài văn kể chuyện và miêu tả, tập viết đoạn văn kể chuyện, miêu tả hay làm quen với một số quy tắc giao tiếp trong trao đổi, thảo luận ; thư, đơn.

• Văn học: Đọc hiểu các bài văn, đoạn văn, bài thơ, màn kịch về thiên nhiên, đất nước, con người và một số vấn đề xã hội có tính thời sự. Cùng với việc biết được cốt truyện và nhân vật ; lời người kể chuyện, lời nhân vật.

Kiến thức tiếng Việt lớp 5

Chương trình tiếng Việt lớp 5 được xem là giai đoạn quan trọng, đòi hỏi các bé phải nắm vững được các kiến thức của các lớp dưới để tạo tiền đề học những bài học của lớp này hiệu quả hơn. Cụ thể các kiến thức tiếng Việt tiểu học lớp 5 bao gồm:

• Ngữ âm và chữ viết: Nắm chắc được cấu tạo của vần

• Từ vựng: Bé sẽ được học các bài học liên quan tới các chủ đề như về tự nhiên, xã hội, con người (tập trung vào những chủ điểm liên quan đến quyền và nghĩa vụ công dân, quyền trẻ em, tình đoàn kết hữu nghị giữa các dân tộc, bảo vệ hoà bình, bảo vệ môi trường). Cùng với đó sẽ giúp bé học và hiểu về từ nhiều nghĩa, từ đồng nghĩa, từ trái nghĩa, từ đồng âm.

• Ngữ pháp: Làm quen với đại từ, quan hệ từ hay câu ghép và một số kiểu câu ghép.

• Phong cách ngôn ngữ và biện pháp tu từ: Nâng cao của biện pháp so sánh, nhân hóa.

• Tập làm văn: Các con sẽ được học về liên kết câu, đoạn văn, làm văn miêu tả (tả người, tả cảnh) hay văn bản thông thường : đơn, báo cáo thống kê, biên bản, chương trình hoạt động.

• Văn học: Con sẽ được đọc hiểu các bài văn, đoạn văn, bài thơ, màn kịch về tự nhiên, xã hội, con người.

Bí quyết giúp bé học kiến thức tiếng việt tiểu học hiệu quả

Cơ sở tiếng việt ở tiểu học 1 - 5 chính là nền tảng để bé có thể phát triển được các kỹ năng quan trọng trong đời sống. Tuy nhiên, để có thể giúp bé học tốt kiến thức này, dưới đây là một số bí quyết mà bố mẹ có thể tham khảo:

1. Hãy tạo niềm đam mê và yêu thích môn Tiếng Việt cho trẻ

Vì các bé trong độ tuổi tiểu học thường chưa hiểu được tầm quan trọng của môn tiếng Việt, còn khá ham chơi nên vô tình những áp lực về điểm số, sự kỳ vọng của phụ huynh khiến con cảm thấy sợ học môn này.

Chính vì vậy, để giúp bé học tốt đòi hỏi phải tạo cho con sự yêu thích và đam mê với môn học này. Để làm được điều này, bạn có thể khuyên nhủ, trình bày cho bé thấy môn tiếng Việt khá gần gũi, nó là những câu chuyện con đọc qua sách vở, là cách giao tiếp hàng ngày,…

Để qua đó bé sẽ thấy được việc học tốt tiếng Việt sẽ mang đến nhiều lợi ích. Khi tìm được sự yêu thích, đồng cảm với văn học rồi thì bé sẽ dễ dàng lĩnh hội và có sự cố gắng trong học tập hơn.

Nên tạo niềm hứng thú, yêu thích cho con mỗi khi học tiếng Việt. (Ảnh: Sưu tầm internet)

2. Học đến đâu chắc kiến thức đến đó

Với bộ môn tiếng Việt sẽ không quá khó như môn toán, vì xuyên suốt cơ sở tiếng Việt ở tiểu học chủ yếu rèn luyện bé học và phát triển 4 kỹ năng nghe - nói - đọc - viết.

Nhưng ở mỗi lớp bé sẽ được học những kiến thức khác nhau, lớp trước sẽ là nền tảng để học tốt các lớp sau. Chính vì vậy, bố mẹ hãy đảm bảo con học đến đâu, chắc kiến thức đến đó.

Muốn như vậy, bố mẹ nên kiểm tra kiến thức bé học mỗi ngày thông qua những bài học con đã được học trên lớp, bài kiểm tra để xem bé yếu ở lĩnh vực nào và tiến hành củng cố và hỗ trợ bé ngay từ đầu.

3. Cho bé sử dụng sách tham khảo một cách hợp lý

Trong môn tiếng Việt sẽ thường có sách tham khảo, hay còn gọi là sách giải những bài tập trên sách giáo khoa. Đây cũng là một công cụ để hỗ trợ bé làm bài tập, cũng như gia tăng vốn kiến thức khi học môn học này nếu như sử dụng đúng cách.

Vậy nên, bố mẹ chỉ nên cho bé tham khảo sau khi con đã làm xong kết quả và đối chiếu xem mình làm có đúng không. Nhất là ở phần kiến thức tập làm văn, không nên phụ thuộc vào sách tham khảo để bé không chép nguyên si dễ dẫn đến việc thụ động, không làm được bài tập khi không có sách giải.

Cho bé sử dụng sách tham khảo một cách thông minh. (Ảnh: Sưu tầm internet)

4. Tạo nền tảng tiếng Việt tiểu học vững chắc cho bé cùng các ứng dụng thông minh

Với xu hướng sử dụng thiết bị điện thoại của các bé tiểu học ngày nay đang gia tăng mạnh mẽ. Thay vì để con đắm chìm trong các trò chơi điện tử trên điện thoại, bố mẹ có thể đầu tư những ứng dụng dạy học tiếng Việt cho bé trên thiết bị để bé học tập một cách tiện lợi hơn.

Đặc biệt hiện nay cũng có rất nhiều ứng dụng hỗ trợ dạy bé học tiếng Việt ở tiểu học để bố mẹ có thể tham khảo như Vmonkey, Vkid, Kiến Guru….

Tạo nên tảng tiếng Việt cho bé cùng Vmonkey. (Ảnh: Monkey)

Trong đó, Vmonkey là một ứng dụng tâm đắc đang được hàng triệu phụ huynh tin tưởng lựa chọn cho con em mình. Với nội dung bài học bám sát chương trình GDPT mới nhất, cùng với kiến thức được lồng ghép trong hàng ngàn sách nói, truyện tranh và trò chơi tương tác để bé vừa được học, vừa được chơi và vừa được thẩm thấu kiến thức hiệu quả.

Đảm bảo, sau quá trình học cùng Vmonkey bé sẽ được trang bị được mọi kỹ năng từ đọc bảng chữ cái, đánh vần, phát âm, luyện chính tả, tăng khả năng đọc hiểu, đọc trôi chảy văn bản và gia tăng vốn từ vựng phong phú nhờ 700+ truyện tranh tương tác, 300+ sách nói cùng 1500+ câu hỏi tương tác sau truyện.