Một lần nhạc sĩ Lam Phương đi công tác trên Đà Lạt.
Ông đi một mình không có người yêu của mình là Hạnh Dung.
Rồi ông ray rứt nhớ người yêu bởi Hạnh Dung và ông đã từng hẹn hò nhiều lần tại thành phố sương mù này.
Ngồi trong căn nhà trọ lưng chừng đồi nhìn xuống khu phố đìu hiu ngày chủ nhật, ông tha thiết nhớ Hạnh Dung và viết ngay bài Thành Phố Buồn với câu hát mở đầu như sau:
“Thành phố nào nhớ không em, nơi chúng mình tìm phút êm đềm…”
Nhạc phẩm “Thành phố buồn” của nhạc sĩ Lam Phương
Trong bài hát này, nhạc sĩ Lam Phương viết:
“Rồi từ đó TRỐN phong ba, em làm dâu nhà người”.
Tuy nhiên, hầu hết các ca sĩ Việt Nam đều hát:
“Rồi từ đó CHỐN phong ba, em làm dâu nhà người”.
Cách hát như vậy đã làm thay đổi nội dung bài hát.
Tuy nhiên, vẫn có nhiều người không đồng ý và cho rằng lời đúng của bài hát phải là “chốn phong ba”.
Để làm rõ hơn về câu chữ này, chúng ra có thể lật lại tờ nhạc gốc do chính tác giả phát hành trước năm 1975, và thấy tờ nhạc ghi rõ là “TRỐN phong ba”.
Ấn phẩm gốc của nhạc phẩm Thành phố buồn phát hành trước năm 1975
Chúng ta hãy làm rõ ý nghĩa khác biệt giữa hai câu hát: “trốn phong ba” và “chốn phong ba” như sau:
1. Rồi từ đó Trốn phong ba, em làm dâu nhà người.
Ý nghĩa:
Cuộc tình giữa hai người yêu nhau tha thiết nhưng gặp phải phong ba bão táp.
Phong ba ở đây cụ thể là người con trai (tác giả Lam Phương) đã có gia đình.
Biết cuộc tình này sẽ không thành, người con gái tìm cách TRỐN khỏi phong ba cuộc tình, để về làm dâu nhà người khác.
2. Rồi từ đó Chốn phong ba, em làm dâu nhà người.
Ý nghĩa:
Ở nơi chốn phong ba, người con gái về nhà chồng làm dâu người khác.
Hai ý nghĩa này thoạt nhìn thì đều hợp lý.
Tuy nhiên chúng ta nên tôn trọng tác giả, khi mà tờ nhạc gốc ghi ý của tác giả là TRỐN phong ba.
Nghe lại lời nhạc Chế Linh hát trước 1975, người nghe có cảm giác là Chế Linh hát “CHỐN phong ba”.
Tuy nhiên trong lần gặp mặt gần đây, người viết bài này có dịp hỏi trực tiếp ca sĩ Chế Linh và được ông xác nhận là ông hát chữ TRỐN, nhưng ngôn ngữ miền Nam nghe gần với chữ CHỐN.
Có lẽ từ đó mà các ca sĩ trẻ sau này hát nhầm theo?
Trước 1975, bài Thành Phố Buồn còn có bản thu âm của ca sĩ Thanh Tuyền, và cô phát âm rõ ràng chữ “Trốn phong ba”.
Nhạc sĩ Lam Phương là một nhạc sĩ đa cảm, dễ rung động trước cái đẹp.
Vì vậy mà ông đã yêu rất nhiều người phụ nữ, để rồi từ những cuộc tình không đoạn kết đó đã trở thành nguồn cảm hứng dạt dào để ông sáng tác những tác phẩm để đời.
Khán giả yêu nhạc có lẽ phải cảm ơn những chuyện tình buồn đó của nhạc sĩ Lam Phương.
Có thể những cuộc tình ngoài luồng đó của Lam Phương chỉ là thoáng qua chứ không sâu đậm.
Ông mô tả các mối tình đó trong âm nhạc với quá nhiều cảm xúc, làm cho khán giả nghĩ là nó rất sâu sắc và bi lụy.
Nhưng thực ra đó chỉ là tính ước lệ trong nghệ thuật.
ĐÔNG KHA
Nguồn: Nhạc Xưa
